Interview: De lessen van 2022

Dat het vliegverkeer in 2022 weer toenam, dat hebben supervisor Ard de Zeeuw en zijn collega’s gemerkt. “Het aantal voorvallen dat gemeld werd, steeg mee met de groei van het verkeer. Ik ben er trots op dat ons team, ondanks de drukte, alle voorvalonderzoeken goed kon afronden.”

“Een belangrijk deel van ons werk omtrent veiligheid, bestaat uit het onderzoeken van voorvallen”, vertelt Ard. “Na twee coronajaren werden er in 2022 weer meer meldingen gedaan van zaken die bijna misgingen of niet lekker liepen. Wij pluizen zulke voorvallen uit, om daar vervolgens van te leren.”

Uit de onderzoeken in 2022 kwamen bruikbare lessen naar voren, die tot aanbevelingen aan het management van Operations hebben geleid. “Bijvoorbeeld om verbeteringen door te voeren bij het vroegtijdig signaleren van door de piloten verkeerd ingestelde vertrekroutes. Interessant waren ook enkele trends – soms lag er een vergelijkbare oorzaak aan voorvallen ten grondslag. Dit soort trends bespreken we met de afdeling Training Organisation, als mogelijke input voor trainingsdagen.”

Iedereen om tafel

Wat in 2022 ook echt van de grond kwam, was het Ground Movement Safety Team. In dit sectoroverleg zit LVNL om tafel met de luchthaven en een aantal luchtvaartmaatschappijen en afhandelaars, om voorvallen op open wijze te bespreken. Waar liepen de verschillende partijen tegenaan? Wat voor situatie deed zich voor, wat kan er beter? Ard: “Dat schuurt soms – we spreken elkaar ook aan op de manier van werken. Dat is prima, zolang je samen verder komt en het met respect gebeurt.”

Een voorbeeld van zo’n sectorbreed onderwerp was afgelopen jaar de uitvoering van pushbacks: het moment waarop het vliegtuig van de gate geduwd wordt met de trekker. Ard: “Daarin spelen alle partijen een rol: de trekkerchauffeur zelf, de piloot in de cockpit, de luchtverkeersleiding voor de klaringen. Uit trendanalyses bleek dat het nodig is om extra aandacht te besteden aan de procedures rondom pushbacks.”

Nog zo’n veiligheidsthema: runway incursions. “Om te voorkomen dat een vliegtuig zonder toestemming een start- of landingsbaan oprijdt of daarvan vertrekt, is het afgelopen jaar een awareness campagne gevoerd. Het Runway Safety Team Schiphol, waar wij deel van uitmaken, ontwikkelde een animatie voor piloten waarin tips worden gegeven.”

Meer zichtbaar zijn

In 2023 ligt de focus van het safetyteam vooral op de communicatie over veiligheid. “We willen zichtbaarder zijn. Onze afdeling beschikt over een enorme berg data en analyses van voorvallen. Daar kunnen we meer mee doen en meer over delen.” Ook gaat het safetyteam van start met een nieuwe manier van terugkoppelen van informatie naar de melders. Ard: “Op dit moment is het geven van feedback nog vrij omslachtig – wil je bijvoorbeeld een radiotelefoniefragment laten horen, dan moet je daar veel handelingen voor verrichten. Straks kan die informatie met één druk op de knop gedeeld worden vanuit ons onderzoekssysteem.” LVNL-breed start er daarnaast een safety awareness campagne.

Kansen

Wat de toekomst betreft, denkt Ard dat de focus nog meer kan komen te liggen op proactief werken aan veiligheid. “Nu doen we op basis van voorvallen onderzoek en daaruit trekken we lessen. In de toekomst willen we meer vooruit denken: wat zou er kúnnen gebeuren en welke oplossingen kunnen we daarvoor bedenken? Ik zie ernaar uit om daarmee aan de slag te gaan.”